Samen­wo­nen is vrij­blij­vend. Ten­min­ste: dat den­ken veel stel­len. Hoe­wel samen­wo­nen vrij­blij­ven­der en mak­ke­lij­ker is dan trou­wen of het aan­gaan van een gere­gi­streerd part­ner­schap, zit­ten er aan het delen van een woning ook de nodi­ge (finan­ci­ë­le en fis­ca­le) con­se­quen­ties. Samen­wo­nen kan bij­voor­beeld gevol­gen heb­ben voor de hoog­te van even­tu­e­le uit­ke­rin­gen en toe­sla­gen. Geef aller­eerst aan de Belas­ting­dienst door dat jul­lie gaan samen­wo­nen, dit gebeurt niet auto­ma­tisch. Wil je weten wat de gevol­gen van het samen­wo­nen zijn voor jouw per­soon­lij­ke situ­a­tie? Bekijk ze hier.

Regel je zaken op tijd

Maar er zijn meer zaken om over na te den­ken. Wat gebeurt er bij­voor­beeld als er kin­de­ren komen? Heb je als vader van het kind een samen­le­vings­con­tract met de moe­der? Houd er dan reke­ning mee dat je niet auto­ma­tisch het gezag over het kind hebt. Dit kun je geza­men­lijk met de moe­der aan­vra­gen bij de recht­bank, maar dan moet je wel eerst het kind erken­nen. En er gel­den nog meer voor­waar­den voor het ouder­lijk gezag. Meer infor­ma­tie vind je hier op de web­si­te van de Rijksoverheid.

En je wilt er natuur­lijk niet over naden­ken, maar heb­ben jul­lie al bespro­ken hoe het ver­der gaat als de rela­tie stuk­loopt of wan­neer één van de twee komt te over­lij­den? Wie gaat samen­wo­nen doet er goed aan over dit soort zaken na te den­ken, afspra­ken te maken en deze vast te leg­gen in een samenlevingscontract.

Samenlevingscontract

In een samen­le­vings­con­tract kan alles wor­den vast­ge­legd wat je maar wilt, zolang dit niet in strijd is met de wet. Door gemaak­te afspra­ken vast te leg­gen, is er geen twij­fel over jul­lie rech­ten en plich­ten. Over het alge­meen wor­den er in een samen­le­vings­con­tract afspra­ken vast­ge­legd over bij­voor­beeld de kos­ten van de woning en het huis­hou­den, (de kos­ten van) het ver­zor­gen en opvoe­den van de kin­de­ren en de ver­de­ling van bezit­tin­gen. Ook kun je hier­in opne­men wat er bij­voor­beeld met de woning gebeurt wan­neer één van jul­lie komt te over­lij­den. Het is moge­lijk om in goed over­leg zelf met je part­ner een samen­le­vings­con­tract af te slui­ten, maar het is ook moge­lijk dit offi­ci­eel bij een nota­ris te laten doen. In som­mi­ge geval­len is het nood­za­ke­lijk dat er een nota­ri­eel samen­le­vings­con­tract wordt afge­slo­ten, bij­voor­beeld wan­neer er in het samen­le­vings­con­tract afspra­ken wor­den gemaakt over pen­si­oen­rech­ten en belas­tin­gen. De kos­ten voor het opstel­len van een nota­ri­eel samen­le­vings­con­tract ver­schil­len per notaris.

In Neder­land mag je trou­wen wan­neer je 18 jaar oud bent. Voor­waar­de is wel dat je niet onder cura­te­le staat, momen­teel niet getrouwd bent en geen bij­zon­de­re fami­lie­band hebt met je toe­kom­sti­ge part­ner (ouders en kin­de­ren, groot­ou­ders en klein­kin­de­ren en broers en zus­sen mogen niet met elkaar trouwen).

Rechten en plichten

Wan­neer jul­lie gaan trou­wen, gel­den er bepaal­de rech­ten en plich­ten. Jul­lie heb­ben bij­voor­beeld een onder­houds­plicht ten opzich­te van elkaar. Ook zijn jul­lie na een huwe­lijk elkaars wet­te­lijk erf­ge­naam, ten­zij anders aan­ge­ge­ven in het tes­ta­ment. Tot slot heeft een huwe­lijk invloed op het (ouderdoms)pensioen. Krij­gen jul­lie kin­de­ren tij­dens het huwe­lijk? Dan zijn jul­lie bei­den auto­ma­tisch ouder van het kind. Op de site van de Rijks­over­heid lees je meer over jul­lie rech­ten en plichten.

Fiscaal partners

Na een huwe­lijk bepaalt de wet auto­ma­tisch dat al jul­lie bezit­tin­gen en schul­den tus­sen jul­lie bei­den ver­deeld zijn, ten­zij jul­lie trou­wen onder huwe­lijk­se voor­waar­den. Ook zijn jul­lie nu fis­caal part­ners. Dit kan gevol­gen heb­ben voor toe­sla­gen, hef­fings­kor­tin­gen en belas­tin­gen. Bekijk hier wat er voor jul­lie zal veranderen.

Verschil trouwen en geregistreerd partnerschap

Het ver­schil tus­sen trou­wen en een gere­gi­streerd part­ner­schap is dat een huwe­lijk bij een rech­ter moet wor­den ont­bon­den. Voor een gere­gi­streerd part­ner­schap geldt dat dit, ten­zij er min­der­ja­ri­ge kin­de­ren zijn, niet via de rech­ter hoeft. Ook kent het gere­gi­streerd part­ner­schap in tegen­stel­ling tot het huwe­lijk geen schei­ding van tafel en bed. Tot slot moet je elkaar bij een huwe­lijk het ja-woord geven, dit hoeft bij het aan­gaan van een gere­gi­streerd part­ner­schap niet.

Een gere­gi­streerd part­ner­schap is vrij­wel gelijk aan het huwe­lijk. Toch zijn er enke­le belang­rij­ke ver­schil­len. Bij een gere­gi­streerd part­ner­schap komt in prin­ci­pe geen offi­ci­ë­le cere­mo­nie kij­ken en hoef je elkaar niet offi­ci­eel het ja-woord te geven. Vaak wordt er dan ook voor een gere­gi­streerd part­ner­schap geko­zen uit prak­ti­sche over­we­gin­gen: dank­zij een gere­gi­streerd part­ner­schap ben je fis­caal part­ners, je krijgt auto­ma­tisch alle­bei ouder­lijk gezag over even­tu­e­le kin­de­ren die bin­nen het part­ner­schap gebo­ren wor­den (meer infor­ma­tie vind je hier), je bent auto­ma­tisch erf­ge­naam van elkaar en tot slot is een gere­gi­streerd part­ner­schap gemak­ke­lij­ker te ont­bin­den dan een huwe­lijk. Een gere­gi­streerd part­ner­schap hoeft niet via de rech­ter te wor­den ont­bon­den, ten­zij er min­der­ja­ri­ge kin­de­ren in het spel zijn. Ook kent het gere­gi­streerd part­ner­schap in tegen­stel­ling tot het huwe­lijk geen schei­ding van tafel en bed. Ver­der is een gere­gi­streerd part­ner­schap vrij­wel gelijk aan het huwe­lijk: er gel­den dezelf­de rech­ten en plich­ten. Het is boven­dien een optie om een gere­gi­streerd part­ner­schap in de toe­komst om te zet­ten in een huwelijk.